ઇતિહાસ સાક્ષી છે કે પુરાણકાળથી અથવા સતયુગથી જે વર્ણના લોકો શિક્ષક હતા, વૈદ હતા, જ્ઞાની હતા. તેમણે જ્ઞાન ઉપર મોનોપોલી રાખવા માટે અન્ય કોઈ પણ સમાજના લોકોને અક્ષરજ્ઞાનથી વંચિત રાખ્યા. અને ક્ષત્રિઓને માત્ર શસ્ત્રવિદ્યા જ શીખવી.
બાકી બધું જ જ્ઞાન સ્વહતક જ છુપાવી રાખ્યું, જેમાં સામાન્ય ભાષા, ગણિત થી શરુ કરીને વેદ ઉપનિષદ કશું જ કોઈને શીખવ્યું નહિ. (વેદ અને ઉપનિષદમાં દુનિયાના બધાજ શાસ્ત્રો, જીવનના બધાજ પરિમાણો અને બધાજ વ્યવસાયોના જ્ઞાનનો સમાવેશ છે. રસોઈકલાથી રાજ્યશાસ્ત્ર અને ગૃહસ્થાશ્રમથી ખગોળશાસ્ત્ર વિષે પ્રાથમિક થી વિશેષજ્ઞ સુધીનું જ્ઞાન ભરેલું પડ્યું છે)જેને કારણે આજે આપણી સંસ્કૃત ભાષા, આયુર્વેદ, ખગોળવિજ્ઞાન સહીત બધું મૃતપ્રાયઃ થઇ ગયું. શા માટે ?
જે જ્ઞાન ને વિતરણ અને વિસ્તરણ કરીને સમાજના દરેક લોકો સુધી પહોંચાડીને લોકઉપયોગી કાર્યો થવા જોઈએ એને બદલે એને ચોક્કસ સમૂહ સુધી જ મર્યાદિત રાખીને સમયાંતરે કુંઠિત કરી નાખવામાં આવ્યું.
જો 1000 વર્ષ પહેલા સમાજના બધાજ વર્ગ કે વર્ણના લોકો પાસે શસ્ત્રવિદ્યા હોત તો વિદેશી આક્રમણકારોને આપણે અટકાવી શક્ય હોત ?
જો બધા પાસે અક્ષરજ્ઞાન હોત તો ઘણા બધા વૈદ કે શિક્ષક કે ખગોળશાસ્ત્રી બનીને દુનિયામાં એનો પ્રસાર કરી શક્યા હોત ?
દરેક સમાજના લોકોમાં વિચક્ષણ બુદ્ધીપ્રતિભાઓ હોય શકે.
દરેક વર્ગમાં કુશળ રાજનિતીજ્ઞ હોઈ શકે. દરેક વર્ણમાં બાહુબલી યોદ્ધાઓ હોઈ શકે. આવા બધા લોકોને યોગ્ય જ્ઞાન આપીને કુશળ બનાવી શકાય. જે કરવામાં આપણે 1000 વર્ષ પાછળ રહયા.
ભારતીય સમાજ અને પશ્ચિમી સંસ્કૃતિ વચ્ચે આ મૂળભૂત તફાવત છે.
બાહુબલી ફિલ્મની પણ આ જ ફિલોસોફી છે. જે વધારે કુશળ હોય તેને રાજા બનાવાય. નહિ કે જે જન્મે વારસદાર હોય.
આ જ થિયરી દરેક વ્યવસાયમાં પણ લગાડવી જોઈએ.
ધન્યવાદ

દિગંત પટેલ
27-8-2019